Pojęcie interwencji kryzysowej odnosi się do działań podejmowanych w przypadku zaistnienia sytuacji kryzysowych, do których należą wypadki, katastrofy, a także kryzysy rodzinne i osobiste. Często osoby dotknięte przez wymienione zdarzenia nie są w stanie samo-dzielnie lub przy pomocy najbliższych się z nimi zmierzyć, dlatego potrzebują natychmiastowej i kompleksowej pomocy, obejmującej wieloaspektowe wsparcie (np. prawne, medyczne, ekonomiczne, społeczne czy psychologiczne), jakiej nie odnajdują we własnym otoczeniu. Pomoc udzielana przez specjalistów w ramach interwencji kryzysowej jest krótkoterminowa, stąd musi być intensywna i podjęta tuż po wystąpieniu sytuacji kryzysowej, by odniosła pożądany skutek i pomogła osobie znajdującej się w kryzysie z niego wyjść.
Ustawa o pomocy społecznej wskazuje, że interwencja kryzysowa stanowi zespół interdyscyplinarnych działań podejmowanych na rzecz osób i rodzin będących w stanie kryzysu. Celem interwencji kryzysowej jest przywrócenie równowagi psychicznej i umiejętności samo-dzielnego radzenia sobie, a dzięki temu zapobiegania przejściu reakcji kryzysowej w stan chronicznej niewydolności psychospołecznej. Obejmuje się nią rodziny i jednostki bez względu na posiadany dochód, udziela natychmiastowej specjalistycznej pomocy psychologicznej oraz – jeśli istnieje taka potrzeba – pomocy socjalnej lub prawnej, a nawet schronienia do 3 miesięcy.
Potwierdza się więc teza, że wsparcie udzielane osobie poszkodowanej po-winno być wieloaspektowe, odpowiadające zaistniałym potrzebom. Podobnie jak istnieje wiele definicji kryzysu i interwencji, tak również interwencja kryzysowa bywa różnie interpretowana. Jak wskazuje Wanda Badura-Madej, psycholog kliniczny oraz specjalista z zakresu psychotraumatologii i interwencji kryzysowej, opisywane zjawisko polega na kontakcie terapeuty z osobą zmagającą się z kryzysem, w trakcie którego strony koncentrują się na problemie wywołującym kryzys, co jest niezbędne do przywrócenia równowagi psychicznej i zaprzestania dalszej dezorganizacji u osoby będącej w kryzysie. Stąd właśnie kontakt terapeutyczny został ujęty przez autorkę jako podstawowe narzędzie interwencji psychologicznej. Warto jednak pamiętać, że nie należy utożsamiać interwencji kryzysowej z psychoterapią, gdyż wskazane sposoby reagowania różnią się m.in. celem czy warunkami, które muszą zostać spełnione, by podejmowane działania były efektywne.
Wystąpienie kryzysu powoduje u jednostki – bądź też grupy osób – utratę poczucia bezpieczeństwa. W celu jego przywrócenia podejmuje się psychologiczne działania interwencyjne, pozwalające jednocześnie dotrzeć do osób stanowiących oparcie dla poszkodowanego, co łącznie pozwala mu dojść do zdrowia po przeżytej traumie. Służy temu zapewnienie nie tylko wsparcia emocjonalnego, ale również rzeczowego i informacyjnego. Warto przy tym zaznaczyć, że zmaganie się z kryzysem może odnosić się zarówno do otoczenia, w którym problem wywołujący kryzys zaistniał i chęci jego zmiany, jak również do osoby przez kryzys dotkniętej, starającej się przystosować do zastanej rzeczywistości i wytworzyć odpowiednie mechanizmy pozwalające się przed nią chronić. Stąd w obliczu kryzysu należy zmienić otoczenie, które mu sprzyja lub samego siebie, by się na niego uodpornić.
Zapraszamy serdecznie!
Pracownicy Poradni Kryzysowej